Voorrangsrecht voor de commons

Voorrangsrecht voor de Commons

Aanleiding
De samenleving is sterk veranderd. Tussen het privé domein en het publiek domein zijn taken verschoven. De overheid neemt steeds meer taken onder haar hoede.
Maar er is een kentering. Er komt een einde aan het prestatievermogen van de overheid.
De aardgaskwestie (Groningen) en de toeslagenaffaire hebben pijnlijk aan het licht gebracht dat de overheid faalt met name waar het de meest kwetsbare groepen in de samenleving moet beschermen. Dat falen zien we ook bij reguliere taken waar steeds meer kwesties maar niet opgelost worden of problemen erger worden, zoals beschikbaarheid van betaalbare woningen, opvangplaatsen voor asielzoekers, wachtlijsten voor jeugdzorg.

De vraag rijst of de overheid niet teveel verantwoordelijkheden naar zich toe heeft getrokken en een stapje terug moet doen en sommige verantwoordelijkheden weer terug moet leggen bij de degenen die het betreft, de burgers tezamen. Het mes snijdt dan aan twee kanten: de burgers krijgen gezamenlijk meer regie op hun gedeelde omstandigheden en spelen sneller en beter op in en zij voelen zich tezamen weer verantwoordelijk en de overheid kan zich toeleggen op de taken die nog steeds overduidelijk door haar zelf moeten worden.
Daarnaast zien we falen van de markt vooral als het taken betreft die voorheen van de overheid waren en nu worden uitgevoerd door marktpartijen, bijvoorbeeld in de zorg en openbaar vervoer.
Dat onvermogen is tenenkrommend, het kost veel geld en heeft weinig effect. Dat is ontwrichtend voor het vertrouwen in de overheid en de samenleving.

Het Project Voorrangsrecht voor de Commons

In Project Voorrangsrecht voor de Commons onderzoeken we hoe burgers taken die nu door de overheid worden uitgevoerd gezamenlijk zelf kunnen oppakken. Taken die burgers in het verleden, de afgelopen decennia, steeds meer aan de overheid toevertrouwden.
Het idee is dat burgers samen gerechtigd zijn en blijven in deze taken.
De oplossing is dan ook simpel: dat we niet meer van de overheid vragen publieke taken voor ons als burgers uit te voeren, maar dat we deze taken weer zelf ter hand nemen. Dat gebeurt hier en daar al, maar de realisatie daarvan wordt belemmerd, in cultuur (men wil niet meewerken), in regels (het recht van burgers wordt ontkend) en financiële beperking (het geld voor de taak komt niet mee).
In het Project Voorrangsrecht voor de Commons stellen we ons een aantal vragen:

– Wat is er voor nodig als burgers taken weer in eigen beheer nemen en op basis van welk rechtsgrond kunnen zij die claim realiseren?
– Hoe groot is hun vrijheid om zelf inhoudelijke keuzes te maken, hoe kunnen zij de belastingmiddelen die de overheid er nu voor inzet in eigen beheer krijgen?
– Welke voorwaarden moeten aan die terugname gesteld worden, aan de burgers die dat samen willen, en aan de overheid en de bedrijven die er aan moeten meewerken?

Dat zijn enkele van de vele vragen die we in Voorrangsrecht voor de Commons onderzoeken. Mogelijk leidt dit tot specifiek onderzoek, het voeren van een proefopstelling en of proefproces.

De portee
Als burgers zelf hun publieke taken samen ter hand nemen, lossen we meerdere zaken op:

– de overheid krijgt handen vrij voor andere belangrijke taken die burgers haar wel toevertrouwen, (effectievere overheid)
– de uitvoering van de taak kan vele malen goedkoper (burgers nemen genoegen met minder of anders als zij zelf verantwoordelijk zijn en zij sturen informeel met minder wantrouwen en dus minder bureaucratie) (tevreden burgers: meer verantwoordelijkheid, blije professionals, lagere lasten)
– burgers leren om zich tot elkaar te verhouden (van consument naar democratisch bewustzijn; beter voor de democratische rechtsstaat)

Dat is ons doel, maar daarvoor is het nodig dat burgers samen die taken ook op een eenvoudige, niet-omslachtige wijze weer in eigen handen kunnen nemen. Daarover gaat het Project Voorrangsrecht voor de Commons

Doe je mee?
Wil bijdragen aan dit project? Er is nog plek voor experts op het terrein van communicatie, gedrag, fiscaliteit, wetgeving en andere creatievelingen die systeem en leefwereld snappen etc)


Meld je dan hier aan:

Appple.org

Appple.org

 

APPPLE staat voor A Professional Public Private & Learning Environment. In APPPLE leren mensen van en met elkaar door te werken aan projecten. Ze laten zich inspireren door hoe anderen zaken aanpakken en wat experts te zeggen hebben. De gedurfde inzet van de partners en de experts is essentieel. Je ten overstaan van andere professionals kwetsbaar opstellen. Leergierig zijn en ‘domme’ vragen durven stellen. Dat is niet iedereen gegeven, maar deze kwaliteiten tref je bij de APPPLE-deelnemers aan. Dat vergroot de diepgang van de kennis.

Misschien wel de beste les die APPPLE leerde: je kan een integrale gebiedsopgave niet goed leiden als je geen vragen durft te stellen en de werkelijkheid niet echt van alle kanten wilt voelen en meemaken. Dat impliceert ook dat je de verschillende werkelijkheden met elkaar durft te confronteren. Dan ontdek je dat er meer is, dat het anders is. Dat verruimt je blikveld. Je komt achter je Excel-spreadsheets vandaan en ontmoet elkaar, onbevangen.

Het boek Van APPPLE. Eerste hulp bij integrale gebiedsontwikkeling is de neerslag van een reeks leernetwerken. Dit boek bevat compacte hoofdstukken die zelfstandig leesbaar zijn, met inspirerende cases en heldere overzichten en schema’s. Meer informatie over APPPLE en het boek op appple.org

Democratische vernieuwing – Participatie

Democratische vernieuwing - Participatie

logo amsterdam spreekt

Hoe zorg je voor een directe verbinding tussen bestuur en samenleving. En wat zijn de ingrediënten voor vernieuwing van de lokale democratie? Met Amsterdam spreekt 750X is het bestuur in gesprek gegaan met Amsterdammers over hoe zij zich thuis voelen in de stad, hoe zij de toekomst zien en wat zij daar zelf in kunnen doen.

Met een KAREL (Kar op Elektriciteit) omgebouwd tot huiskamer is door de stad getoerd en zijn 180 gesprekken gevoerd. Gespreksleiders waren bewoners uit de stad die getraind waren met een dialoogtraining.

De uitkomsten van de gesprekken zijn opgenomen in de democratische vernieuwingsagenda.

Benieuwd naar de verhalen en gesprekken; kijk dan op www.750xamsterdam.nl van Amsterdam.

Community vorming en lokale opvang vluchtelingen

Community vorming en lokale opvang vluchtelingen

Tijdens de vluchtelingencrisis in 2015 heb ik als mede – initiatiefnemer Gastvrij Oost opgericht als alternatief voor de grootschalige opvang van asielzoekers.

Samen met buurtbewoners uit Amsterdam Oost organiseerden we een sterke community, lokale opvang van 30 Syriërs in het project HOOST Mauritskade, een programma gericht op integratie in BOOST Amsterdam en een kleinschalige werkplaats in ambachtelijk textiel werk.


Gastvrij Oost had mede als doelstelling lokaal en landelijk beleid te beïnvloeden door het starten van een lokale beweging.

Netwerk en community of practice van wijkondernemingen

Netwerk en community of practice van wijkondernemingen

Oprichter netwerk Lokale Lente waarin 20 initiatiefnemers en maatschappelijk leiders met elkaar de beweging van wijkondernemingen en lokaal maatschappelijk initiatief aanjaagden.

Het netwerk functioneerde politiek agenderend, stimuleerde de beweging van bottom-up initiatief en werkte samen met een groot aantal relevante partners vanuit de overheid, bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld.

Lokale Lente publiceerde lessen uit de praktijk met Pioniers in de stad.

Maatschappelijke Impact Financiering

Maatschappelijke Impact Financiering

Het financieren van maatschappelijke impact is een bijzondere taak. Verschillende oogmerken komen samen. Maatschappelijke impact realiseren, dan gaat het om het effect in de maatschappij. Maar financieren gaat uit van rendement. En rendement is niet zo makkelijk te koppelen aan maatschappelijk effect. Dan is vernuft nodig om de andere maatschappelijke waarde te onderkennen die geproduceerd wordt en die ook in financiële waarde te vertalen waar ook nog eens organisaties aan zijn te koppelen die dat financiële belang herkennen. Zo kunnen projecten die op het oog, het traditioneel economische oog, onrendabel zijn, toch financierbaar zijn.

Dankzij het netwerk Maatschappelijke Impact Financiering is een netwerk beschikbaar waar verschillende financiers benaderbaar zijn. Van traditionele banken tot sociale impact investeerders en van goede doelen fondsen tot crowdfunders. De mix van deze partijen maakt het mogelijk impactprojecten te financieren. We werken daarbij met een of een coaching en een succes fee en met een funnel van verschillende projecten die op een bepaald thema vergaard zijn om deze als pakket te financieren.

Disruptia

Disruptia

Disrupties komen op de publieke sector af. Technologie, generatiewissel, politiek bestuurlijke instabiliteit, economische kantelingen komen op ons af. Hoe prepareren we de publieke sector daar op? Op welke manier kan je deze trends omarmen of te weer staan?

In een serie van 4 ateliers nemen deelnemende organisaties hun praktijkcasussen mee en wordt onder leiding van verschillende experts de trend doorzien en vertaald naar een concrete aanpak voor de eigen praktijk.

Disruptia is een open netwerk en wordt eens in de zoveel tijd georganiseerd. Het kan ook in maatwerk gemaakt worden. Zo deden we dat voor een waterschap die met haar strategische partners de disrupties in beeld wilde brengen om zo op strategisch niveau beter samen te werken.

Zie ook www.disruptia.nl

Living lab welzijn voor de burger

Living lab welzijn voor de burger

Een grote welzijnsorganisatie in een G4 gemeente wil nu eens echt de inwoners en de lokale stakeholders aan zet brengen als het gaat om het welzijn dat zij levert. Niet de steeds weer belangrijk wordende opdrachtgevende financier met de outputdoelstellingen die aan de subsidiebeschikking zijn verbonden, moeten leidend zijn, maar hetgeen de inwoners ea willen.

Hoe richten we deze kanteling is? Hoe nemen we de gemeente hierin mee? Hoe nemen we de eigen medewerkers hierin mee? En hoe gaan we echt onbevangen luisteren naar wat de inwoner wil en hoe zorgen we dat de welzijnsmedewerkers het niet ‘weer’ gaan overnemen. Wij begeleiden de organisatie, het pilotteam en de stakeholders zodat de pilot van start kan gaan.


Opdrachtgever: grote welzijnsorganisatie in G4

BHAG welzijnsorganisatie

BHAG welzijnsorganisatie

Een grote welzijnsorganisatie zoekt een nieuwe missie. Het moet aangrijpen, het moet binden, het moet richten. We gaan samen met de organisatie aan de slag. We gaan voor een Big Hairy Audacious Goal (BHAG).

We starten door de elementen van de BHAG op te halen uit enkele projecten die ‘het’ al hebben. Dat helpt deze projectleiders bewust te maken, ze hebben al een BHAG! De BHAG van de projecten helpt de gehele organisatie om een eigen organisatie-BHAG te formuleren.

We spreken er vervolgens met klanten en andere stakeholders over en stellen de BHAG bij. We doen dat met de medewerkers, een cocreatieteam, zodat zij er eigenaarschap bij voelen. Het sprak de medewerkers aan; sommigen formuleerde hun eigen persoonlijke BHAG. Een andere medewerker componeerde zelfs een lied over de BHAG. Dat noem je olievlekwerking!

Opdrachtgever: De directeur van de grote welzijnsorganisatie in G4 zegt hierover: “Opzoek gaan naar je grote gedurfde doel als organisatie voor de komende jaren en daar commitment op krijgen bij collega’s en stakeholders is een uitdagend traject. Het is gelukt met ook de vasthoudendheid, inspiratie en goede werkvormen, ondersteund door Jeroen. Ons nieuwe grote doel roepen we in een adem en werken we steeds verder uit, meteen in de praktijk. Super blij met dit resultaat.”